Viet Writer
Và Mai Có Nắng
-
Chương 7. TIẾNG ĐỊCH ĐÊM TRĂNG (P1)
Phong bước đến gần tôi, nhưng vẫn đủ xa để còn một khoảng cách, đôi mắt vẫn đầy vẻ huyền bí cùng chiếc mũi cao, gò má cao, đặc trưng một người Bắc bộ.
- Phong đã đi những nơi nào trong suốt ngần ấy năm?
- Đủ thời gian để mọi tâm hồn trở nên chín chắn. Còn Kiệt?
- Đói bụng thì ăn cơm, mệt thì đi ngủ.
Phong bật cười ha hả, tiếng cười vang rền như tiếng sấm cả căn phòng, tiếng cười của một thiền sư đã lâu năm tìm lại quê nhà. "Vậy là Kiệt đã sống không uổng phí kiếp người." Phong nhìn tôi, đôi mắt như lấy lại tinh anh và thoát được nỗi trầm tư đầy thanh thản, đôi mắt của đức Phật trên từng mảng họa tiết Mạn Đà La.
Phía sau lưng tôi, giọng nói nhỏ nhẹ của Vô Khuyết nhưng đầy cứng rắn, ngắt khỏi dòng ký ức đầy tình cảm.
- Cuộc gặp gỡ các anh nên dừng lại cho những gì cần thiết. Vô Danh, tôi nghĩ tôi đã mời một người có thể giải quyết những khúc mắt trong vấn đề của các anh.
- Tôi nghĩ có cả của anh.
- Tôi đã giải quyết được của tôi, và bây giờ, xin các anh trả lại tự do cho tôi trong căn nhà của tôi. Anh có thể mang Vô Ưu đi khỏi đây trong vòng ba tuần, sau thời gian đó, Vô Ưu cần được đưa về nơi mà anh ấy muốn. Đó là thỏa thuận của tôi và anh phải không Vô Ưu?
- Là một lời hứa đi kèm điều kiện. - Phong trả lời.
- Là gì cũng được, - Vô Khuyết quay nhìn về khung cửa sổ - nhưng tôi cần nhắc nhở hai anh, hiện giờ Vô Ưu mang quốc tịch Trung Quốc và sắc tộc Tây Tạng. Việc đưa anh ấy rời khỏi Tây Tạng và về Việt Nam đã có mạng người phải hi sinh, nên, mong các anh hãy trân trọng mạng sống của những con người đã chết nơi biên giới. Và giờ, xin mời ba anh trở về nơi cần đến.
Phong nhìn hai chúng tôi mỉm cười, "Đi thôi, chúng ta nên để Vô Khuyết với nỗi niềm của anh ta."
Khi bước đến gần cửa, giọng Vô Khuyết gọi theo.
- Tôi xin anh một ân huệ được không Vô Danh?
- Anh mang được Phong trở về, thì mọi điều tôi sẽ thực hiện cho anh.
- Không cần nhiều, tôi muốn Kỳ Nam ở bên cạnh các anh một tuần, tôi không có thời gian chăm sóc cậu bé trong lúc này.
- Được, thưa anh.
- Riêng với Vô Ưu, tôi vẫn mong anh nhớ lời hứa của mình.
Phong mỉm cười bước thẳng ra cửa, anh bỏ lại một câu nói cho Vô Khuyết, "Khi tuổi xuân dừng lại quá lâu trên một con người, đó cũng là một nỗi đau." Ba chúng tôi vừa đi xuống nhà vừa nhắc nhớ chuyện xưa, cậu bé Kỳ Nam bước đến gần chúng tôi, tay quờ quạng vì một mảnh khăn băng kín mắt, Phi nhìn một cách quái dị, "Sao em lại băng kín mắt?" "Dạ, hôm nay đến ngày em phải băng kín mắt suốt bốn bữa."
Tôi cười nói với Phi, "Một phương pháp rèn luyện của thầy chúng tôi năm xưa, việc băng kín mắt như vậy, khi sinh hoạt sẽ làm trỗi dậy những bản năng khác như thính giác, khứu giác và xúc giác. Chỉ là một bài tập thôi, cả tôi và Phong ngày xưa đều phải tập qua, khi hoàn thành những khóa tập luyện đó, người ta sẽ có những bản năng mới khi ý thức được về năng lực bản thân."
Phi nhăn mặt, "Thầy các anh quả là kỳ lạ. Tất cả những người mang chữ vô đều kỳ lạ."
Tôi bật cười rồi bốn người chúng tôi lên xe trở về nhà Phi.
Trời đã sáng, mặt trời lên, Phong điềm nhiên trong xe, ít nói và lặng lẽ. Về đến nhà Phi, Phong nhìn tôi nói, "Phong và Kiệt sẽ có nhiều thời gian cho nhau." Tôi hiểu ý Phong, quay sang Phi nói.
- Có lẽ anh và Phong cần nhiều thời gian hơn cho lần gặp lại này, tôi sẽ về nhà nghỉ ngơi vì cả đêm không ngủ rồi.
- Tối nay chúng ta sẽ gặp nhau để thảo luận tiếp?
- Ý Phong thì sao? - Tôi hỏi.
- Phong cần giải quyết vấn đề của hai người, chỉ riêng với Phi trong ba ngày. Và Kiệt cũng không rãnh rỗi đâu, đúng không?
- Tôi lo hoàn tất cuốn sách của mình.
- Vậy Kiệt hãy cố hoàn tất nó, và Phi, lúc này anh cần tóm tắt mọi diễn biến sự việc xảy ra. Hôm nay thứ hai, hẹn gặp Kiệt vào ngày thứ năm. À, Kiệt này, nếu có thể thì Kiệt thu xếp hai hôm để đến Tây Ninh được không?
- Rất sẵn lòng.
- Còn Phi?
- Tôi sẽ rãnh rỗi đến hết tháng mười hai này.
- Kỳ Nam sẽ ở nhà, được không em?
Cậu bé cười khì khì rồi dạ.
Và chúng tôi chia tay.
***
Ngày thứ năm, ngày 11 tháng 12 năm 2014.
Tôi ngồi nhà chờ đợi cuộc điện của Phi, đúng bảy giờ tối, anh gọi và hẹn tôi gặp mặt tại nhà anh lúc tám giờ. Đúng hẹn, tôi có mặt và quây quần bên phòng khách quen thuộc, Phong đứng trước tấm bản đồ trên bảng lớn, với hình con tò vò và những sợi dây đủ màu nối giữa các đinh gim tạo thành hình con bướm.
- Kiệt này, cảm ơn Kiệt đã đến, chúng ta đang giải quyết một vấn đề không phải của Phi, mà của chúng ta.
- Kiệt chưa hiểu.
- Có thể phiền Phi đưa tài liệu mà Minh Tuấn ghi chép về giáo sư Lâm không?
Tôi nhận tập hồ sơ về giáo sư Lâm, cách thức mà ông ta đào tạo những đứa con của mình, cũng như những phương pháp giáo dục quái dị để tạo nên sự phát triển năng lực khủng khiếp trên mỗi con người. Chẳng hạn, Minh Tuấn vừa làm tình vừa phải băng kín mắt lại, phải mày mò trong đêm tối để xác định từng vị trí trên thân thể đối phương, phải cảm nhận từng động tác trên da thịt để biết được cảm xúc kẻ đang làm tình với mình là gì. Tôi giật mình. Phong hiểu điều tôi đang nghĩ, dù anh vẫn nhìn chăm chăm vào tấm bản đồ.
- Nó quen thuộc với chúng ta. - Rồi Phong quay lại nhìn tôi. - Đó là vấn đề của thầy chúng ta, giáo sư Chúng.
- Đáng lý ra tôi cần nhận thức điều này sớm hơn. Một người như giáo sư Lâm, chắc chắn phải quen biết thầy chúng ta những năm mà thầy còn sống.
- Hơn cả vậy, mọi phương pháp giáo dục của thầy đều được sao chép lại và cải sửa nó với mục đích xa hơn, là phát triển đến cực đoan mọi trạng thái về bản năng. Điều này giải thích vì sao Mạnh Khoa có năng lực gần giống với Kiệt.
- Tất cả chúng ta đều được rèn luyện từ một phương pháp chung.
- Và Phong nghĩ rằng phương pháp đó xuất phát từ hiểu biết không thuộc về thầy chúng ta.
- Không lẽ thuộc về giáo sư Lâm? - Phi thắc mắc.
- Không. - Phong trầm tư. - Thuộc về một thứ có trước của thầy chúng ta.
- Tri thức cổ xưa. - Tôi nhận định.
- Đó là một phương pháp giáo dục quái dị nhưng kỳ bí, có một vài dân tộc đã học được nó, nổi tiếng nhất vẫn là người Do Thái. - Phong vẫn nói và đôi mắt vẫn không ngừng nhìn lên tấm bản đồ. - Lối giáo dục từ bên trong của người Do Thái từ ngàn xưa, mà nhiều người cho rằng nó xuất phát từ kinh nghiệm lưu vong của họ, họ đã dạy những đứa trẻ với sự kỷ luật và khuôn phép bí hiểm, khiến cho người Do Thái phát triển mạnh mẽ về phát kiến, sáng tạo, làm chủ đồng tiền cũng như khả năng buôn bán.
- Điều này xem ra có liên quan đến nhiều nền văn minh cổ xưa trên trái đất. - Tôi nhận định.
- Đó chính là lí do mà Phong cần đến Kiệt, hiểu biết của Kiệt suốt nhiều năm nay có điều kiện bổ túc hơn Phong.
- Vậy chúng ta cần tìm hiểu điều gì từ văn minh cổ đại? - Phi hỏi.
Cả tôi và Phong cùng đồng thanh, "Nếp gãy văn minh."
Phi lập lại một cách khó hiểu, "Nếp gãy văn minh?"
Phong nhìn sang tôi, tôi như hiểu ý, bắt đầu làm công việc một giảng sư.
- Đó chính là hiện tượng khó hiểu khi những hiểu biết của một nền văn minh không hề lưu truyền cho thế hệ sau. Chẳng hạn, Phi, anh còn nhớ về nền văn minh Ai Cập chứ? Cách đây 7000 năm thì Ai Cập bước vào thời kỳ đồ đồng, chẳng bao lâu sau thì người Ai Cập tìm ra lịch tính theo mặt trời khi mà toàn thể nhân loại chỉ có thể tính ra lịch theo mặt trăng, đột ngột, cách đây 5000 năm thì vương triều đầu tiên của Ai Cập xuất hiện, suốt 27 triều đại Ai Cập cổ, nhưng chỉ có ba vương triều đầu tiên là bắt đầu họ xây dựng nên Kim tự tháp, đến vương triều thứ tư thì xây dựng nên Kim tự tháp lớn nhất Cheops, rồi từ đó trở về sau mọi vương triều đều thất bại trong việc xây dựng Kim tự tháp, nếu không phải xây lên thì sập, thì nó cũng trở nên xấu xí đến trơ trẽn. Điều gì khiến một nền văn minh tự nhiên rực rỡ trong giai đoạn đầu rồi những giai đoạn kế tiếp không kế thừa được kỹ thuật xây dựng đời trước? Nên nhớ, khi đó Ai Cập đã có chữ viết.
Chưa hết, hẳn anh vẫn còn nhớ đến nền văn minh Maya, họ xây dựng những kim tự tháp vùng trung Mỹ đến độ phức tạp khó hiểu, đặc biệt là cắt những khối đá hàng chục tấn một cách thẳng thớm mà không hề có cưa máy như chúng ta bây giờ, nhưng rồi đột ngột sau đó đám con cháu của họ không hề biết đến kỹ thuật xây dựng đó mà họ phải sống như thời công xã nguyên thủy với việc săn bắt hái lượm và sống trong lều bạt.
Điều này cũng tương tự với văn minh Hi Lạp, khi kỹ thuật xây dựng mất dấu hoàn toàn trở về sau, không một ai kế thừa nó.
Ngay cả Việt Nam cũng vậy, thành nhà Hồ được xây dựng bằng đá tảng hàng chục tấn, xếp ngay ngắn với nhau và vừa khít, những khối đá đó được cắt gọt như thể dùng bằng cưa máy chứ không phải bằng dụng cụ thô sơ để mài. Và thật ngạc nhiên, nó là công trình bằng đá duy nhất thời trung đại chúng ta, những công trình bằng đá khác thì thô kệch và xấu xí, tại sao kỹ thuật xây dựng thành nhà Hồ mất đi hoàn toàn?
Tất cả những hiện tượng đó, như thể, mọi nền văn minh đều bị biến mất tri thức một cách đột ngột.
Phi ngạc nhiên nhìn tôi. Phong đồng ý, anh tiếp lời.
- Tất cả những điều đó, chỉ có một lời giải thích duy nhất lúc này, là đột ngột có một hiểu biết với khối lượng tri thức đồ sộ, do một nhóm người nắm giữ, và nhóm người đó rời đi, kết quả đã làm mất dấu kỹ thuật cũng như tri thức cũ.
Phi chợt hiểu ra.
- Đó chính là thứ tri thức làm nên nền văn minh cho nhiều nơi trên địa cầu?
- Không chừng còn là chính hiểu biết của chúng ta, chúng ta là một phần của nó. - tôi nói.
- Phong đã đi những nơi nào trong suốt ngần ấy năm?
- Đủ thời gian để mọi tâm hồn trở nên chín chắn. Còn Kiệt?
- Đói bụng thì ăn cơm, mệt thì đi ngủ.
Phong bật cười ha hả, tiếng cười vang rền như tiếng sấm cả căn phòng, tiếng cười của một thiền sư đã lâu năm tìm lại quê nhà. "Vậy là Kiệt đã sống không uổng phí kiếp người." Phong nhìn tôi, đôi mắt như lấy lại tinh anh và thoát được nỗi trầm tư đầy thanh thản, đôi mắt của đức Phật trên từng mảng họa tiết Mạn Đà La.
Phía sau lưng tôi, giọng nói nhỏ nhẹ của Vô Khuyết nhưng đầy cứng rắn, ngắt khỏi dòng ký ức đầy tình cảm.
- Cuộc gặp gỡ các anh nên dừng lại cho những gì cần thiết. Vô Danh, tôi nghĩ tôi đã mời một người có thể giải quyết những khúc mắt trong vấn đề của các anh.
- Tôi nghĩ có cả của anh.
- Tôi đã giải quyết được của tôi, và bây giờ, xin các anh trả lại tự do cho tôi trong căn nhà của tôi. Anh có thể mang Vô Ưu đi khỏi đây trong vòng ba tuần, sau thời gian đó, Vô Ưu cần được đưa về nơi mà anh ấy muốn. Đó là thỏa thuận của tôi và anh phải không Vô Ưu?
- Là một lời hứa đi kèm điều kiện. - Phong trả lời.
- Là gì cũng được, - Vô Khuyết quay nhìn về khung cửa sổ - nhưng tôi cần nhắc nhở hai anh, hiện giờ Vô Ưu mang quốc tịch Trung Quốc và sắc tộc Tây Tạng. Việc đưa anh ấy rời khỏi Tây Tạng và về Việt Nam đã có mạng người phải hi sinh, nên, mong các anh hãy trân trọng mạng sống của những con người đã chết nơi biên giới. Và giờ, xin mời ba anh trở về nơi cần đến.
Phong nhìn hai chúng tôi mỉm cười, "Đi thôi, chúng ta nên để Vô Khuyết với nỗi niềm của anh ta."
Khi bước đến gần cửa, giọng Vô Khuyết gọi theo.
- Tôi xin anh một ân huệ được không Vô Danh?
- Anh mang được Phong trở về, thì mọi điều tôi sẽ thực hiện cho anh.
- Không cần nhiều, tôi muốn Kỳ Nam ở bên cạnh các anh một tuần, tôi không có thời gian chăm sóc cậu bé trong lúc này.
- Được, thưa anh.
- Riêng với Vô Ưu, tôi vẫn mong anh nhớ lời hứa của mình.
Phong mỉm cười bước thẳng ra cửa, anh bỏ lại một câu nói cho Vô Khuyết, "Khi tuổi xuân dừng lại quá lâu trên một con người, đó cũng là một nỗi đau." Ba chúng tôi vừa đi xuống nhà vừa nhắc nhớ chuyện xưa, cậu bé Kỳ Nam bước đến gần chúng tôi, tay quờ quạng vì một mảnh khăn băng kín mắt, Phi nhìn một cách quái dị, "Sao em lại băng kín mắt?" "Dạ, hôm nay đến ngày em phải băng kín mắt suốt bốn bữa."
Tôi cười nói với Phi, "Một phương pháp rèn luyện của thầy chúng tôi năm xưa, việc băng kín mắt như vậy, khi sinh hoạt sẽ làm trỗi dậy những bản năng khác như thính giác, khứu giác và xúc giác. Chỉ là một bài tập thôi, cả tôi và Phong ngày xưa đều phải tập qua, khi hoàn thành những khóa tập luyện đó, người ta sẽ có những bản năng mới khi ý thức được về năng lực bản thân."
Phi nhăn mặt, "Thầy các anh quả là kỳ lạ. Tất cả những người mang chữ vô đều kỳ lạ."
Tôi bật cười rồi bốn người chúng tôi lên xe trở về nhà Phi.
Trời đã sáng, mặt trời lên, Phong điềm nhiên trong xe, ít nói và lặng lẽ. Về đến nhà Phi, Phong nhìn tôi nói, "Phong và Kiệt sẽ có nhiều thời gian cho nhau." Tôi hiểu ý Phong, quay sang Phi nói.
- Có lẽ anh và Phong cần nhiều thời gian hơn cho lần gặp lại này, tôi sẽ về nhà nghỉ ngơi vì cả đêm không ngủ rồi.
- Tối nay chúng ta sẽ gặp nhau để thảo luận tiếp?
- Ý Phong thì sao? - Tôi hỏi.
- Phong cần giải quyết vấn đề của hai người, chỉ riêng với Phi trong ba ngày. Và Kiệt cũng không rãnh rỗi đâu, đúng không?
- Tôi lo hoàn tất cuốn sách của mình.
- Vậy Kiệt hãy cố hoàn tất nó, và Phi, lúc này anh cần tóm tắt mọi diễn biến sự việc xảy ra. Hôm nay thứ hai, hẹn gặp Kiệt vào ngày thứ năm. À, Kiệt này, nếu có thể thì Kiệt thu xếp hai hôm để đến Tây Ninh được không?
- Rất sẵn lòng.
- Còn Phi?
- Tôi sẽ rãnh rỗi đến hết tháng mười hai này.
- Kỳ Nam sẽ ở nhà, được không em?
Cậu bé cười khì khì rồi dạ.
Và chúng tôi chia tay.
***
Ngày thứ năm, ngày 11 tháng 12 năm 2014.
Tôi ngồi nhà chờ đợi cuộc điện của Phi, đúng bảy giờ tối, anh gọi và hẹn tôi gặp mặt tại nhà anh lúc tám giờ. Đúng hẹn, tôi có mặt và quây quần bên phòng khách quen thuộc, Phong đứng trước tấm bản đồ trên bảng lớn, với hình con tò vò và những sợi dây đủ màu nối giữa các đinh gim tạo thành hình con bướm.
- Kiệt này, cảm ơn Kiệt đã đến, chúng ta đang giải quyết một vấn đề không phải của Phi, mà của chúng ta.
- Kiệt chưa hiểu.
- Có thể phiền Phi đưa tài liệu mà Minh Tuấn ghi chép về giáo sư Lâm không?
Tôi nhận tập hồ sơ về giáo sư Lâm, cách thức mà ông ta đào tạo những đứa con của mình, cũng như những phương pháp giáo dục quái dị để tạo nên sự phát triển năng lực khủng khiếp trên mỗi con người. Chẳng hạn, Minh Tuấn vừa làm tình vừa phải băng kín mắt lại, phải mày mò trong đêm tối để xác định từng vị trí trên thân thể đối phương, phải cảm nhận từng động tác trên da thịt để biết được cảm xúc kẻ đang làm tình với mình là gì. Tôi giật mình. Phong hiểu điều tôi đang nghĩ, dù anh vẫn nhìn chăm chăm vào tấm bản đồ.
- Nó quen thuộc với chúng ta. - Rồi Phong quay lại nhìn tôi. - Đó là vấn đề của thầy chúng ta, giáo sư Chúng.
- Đáng lý ra tôi cần nhận thức điều này sớm hơn. Một người như giáo sư Lâm, chắc chắn phải quen biết thầy chúng ta những năm mà thầy còn sống.
- Hơn cả vậy, mọi phương pháp giáo dục của thầy đều được sao chép lại và cải sửa nó với mục đích xa hơn, là phát triển đến cực đoan mọi trạng thái về bản năng. Điều này giải thích vì sao Mạnh Khoa có năng lực gần giống với Kiệt.
- Tất cả chúng ta đều được rèn luyện từ một phương pháp chung.
- Và Phong nghĩ rằng phương pháp đó xuất phát từ hiểu biết không thuộc về thầy chúng ta.
- Không lẽ thuộc về giáo sư Lâm? - Phi thắc mắc.
- Không. - Phong trầm tư. - Thuộc về một thứ có trước của thầy chúng ta.
- Tri thức cổ xưa. - Tôi nhận định.
- Đó là một phương pháp giáo dục quái dị nhưng kỳ bí, có một vài dân tộc đã học được nó, nổi tiếng nhất vẫn là người Do Thái. - Phong vẫn nói và đôi mắt vẫn không ngừng nhìn lên tấm bản đồ. - Lối giáo dục từ bên trong của người Do Thái từ ngàn xưa, mà nhiều người cho rằng nó xuất phát từ kinh nghiệm lưu vong của họ, họ đã dạy những đứa trẻ với sự kỷ luật và khuôn phép bí hiểm, khiến cho người Do Thái phát triển mạnh mẽ về phát kiến, sáng tạo, làm chủ đồng tiền cũng như khả năng buôn bán.
- Điều này xem ra có liên quan đến nhiều nền văn minh cổ xưa trên trái đất. - Tôi nhận định.
- Đó chính là lí do mà Phong cần đến Kiệt, hiểu biết của Kiệt suốt nhiều năm nay có điều kiện bổ túc hơn Phong.
- Vậy chúng ta cần tìm hiểu điều gì từ văn minh cổ đại? - Phi hỏi.
Cả tôi và Phong cùng đồng thanh, "Nếp gãy văn minh."
Phi lập lại một cách khó hiểu, "Nếp gãy văn minh?"
Phong nhìn sang tôi, tôi như hiểu ý, bắt đầu làm công việc một giảng sư.
- Đó chính là hiện tượng khó hiểu khi những hiểu biết của một nền văn minh không hề lưu truyền cho thế hệ sau. Chẳng hạn, Phi, anh còn nhớ về nền văn minh Ai Cập chứ? Cách đây 7000 năm thì Ai Cập bước vào thời kỳ đồ đồng, chẳng bao lâu sau thì người Ai Cập tìm ra lịch tính theo mặt trời khi mà toàn thể nhân loại chỉ có thể tính ra lịch theo mặt trăng, đột ngột, cách đây 5000 năm thì vương triều đầu tiên của Ai Cập xuất hiện, suốt 27 triều đại Ai Cập cổ, nhưng chỉ có ba vương triều đầu tiên là bắt đầu họ xây dựng nên Kim tự tháp, đến vương triều thứ tư thì xây dựng nên Kim tự tháp lớn nhất Cheops, rồi từ đó trở về sau mọi vương triều đều thất bại trong việc xây dựng Kim tự tháp, nếu không phải xây lên thì sập, thì nó cũng trở nên xấu xí đến trơ trẽn. Điều gì khiến một nền văn minh tự nhiên rực rỡ trong giai đoạn đầu rồi những giai đoạn kế tiếp không kế thừa được kỹ thuật xây dựng đời trước? Nên nhớ, khi đó Ai Cập đã có chữ viết.
Chưa hết, hẳn anh vẫn còn nhớ đến nền văn minh Maya, họ xây dựng những kim tự tháp vùng trung Mỹ đến độ phức tạp khó hiểu, đặc biệt là cắt những khối đá hàng chục tấn một cách thẳng thớm mà không hề có cưa máy như chúng ta bây giờ, nhưng rồi đột ngột sau đó đám con cháu của họ không hề biết đến kỹ thuật xây dựng đó mà họ phải sống như thời công xã nguyên thủy với việc săn bắt hái lượm và sống trong lều bạt.
Điều này cũng tương tự với văn minh Hi Lạp, khi kỹ thuật xây dựng mất dấu hoàn toàn trở về sau, không một ai kế thừa nó.
Ngay cả Việt Nam cũng vậy, thành nhà Hồ được xây dựng bằng đá tảng hàng chục tấn, xếp ngay ngắn với nhau và vừa khít, những khối đá đó được cắt gọt như thể dùng bằng cưa máy chứ không phải bằng dụng cụ thô sơ để mài. Và thật ngạc nhiên, nó là công trình bằng đá duy nhất thời trung đại chúng ta, những công trình bằng đá khác thì thô kệch và xấu xí, tại sao kỹ thuật xây dựng thành nhà Hồ mất đi hoàn toàn?
Tất cả những hiện tượng đó, như thể, mọi nền văn minh đều bị biến mất tri thức một cách đột ngột.
Phi ngạc nhiên nhìn tôi. Phong đồng ý, anh tiếp lời.
- Tất cả những điều đó, chỉ có một lời giải thích duy nhất lúc này, là đột ngột có một hiểu biết với khối lượng tri thức đồ sộ, do một nhóm người nắm giữ, và nhóm người đó rời đi, kết quả đã làm mất dấu kỹ thuật cũng như tri thức cũ.
Phi chợt hiểu ra.
- Đó chính là thứ tri thức làm nên nền văn minh cho nhiều nơi trên địa cầu?
- Không chừng còn là chính hiểu biết của chúng ta, chúng ta là một phần của nó. - tôi nói.
Last edited by a moderator:
![[Zhihu] Cừu hai chân](/styles/vietwriter/default.png)
Bình luận facebook